Gipuzkoako Foru Aldundiak 65 milioi euro bideratuko ditu 2018-2025 bitartean etorkizuneko erronkei aurre egiteko ezinbestekoak diren proiektu estrategikoetara. "Legealdiaren lehen erdian lurraldea modernizatzeko falta ziren proiektuak bideratuta utzi ostean, foru erakundeak etorkizuna eraikitzeari ekin dio orain, agenda politiko berri baten eskutik", adierazi du Markel Olano diputatu nagusiak. Etorkizuna Eraikiz egitasmoaren aterkipean, "estrategia integrala" jarri da abian eta zibersegurtasuna edota adinekoen arreta bezalako sektoreetan bost proiektu estrategiko nagusi garatuko dira; beste zazpi proiektu esperimental mendekotasunaren arreta edota euskarazko ikus-entzunezko edukien ekoizpena bezalako arloetan; eta, azkenik, jakintza berritzailea sortzea helburu duen Think tank "indartsua" ere jarri da martxan. Agenda estrategiko berri horrek gaur jaso du Foru Aldundiaren Gobernu Kontseiluaren oniritzia, Pasaiako Albaolan egindako bilkuran.
Diputatu nagusiak zera adierazi du: "Legealdiaren lehen zatian, azken urteetan katigatuta egon diren eta Gipuzkoaren garapena oztopatzen ari ziren arazoak konpontze bidean jarri ditugu: hondakinen kudeaketa, bidesariak, errepideak… Orain, iraganari lotuta izan gaituzten eragozpenak paretik kendu eta gero, orain denok nahi dugun Gipuzkoa hori eraikitzeari ekin diezaiokegu: lurralde lehiakorra ekonomikoan eta gizarte, hizkuntza eta genero aldetik, munduko ezberdintasun gutxieneko lurraldeen artean kokatua".
Norabide berean sakondu du Denis Itxaso Kultura, Turismo, Gazteria eta Kiroletako diputatuak: "Aldunditik gizarte osoarekin batera izan nahi dugu aurrean ditugun erronka globalei elkarrekin aurre egiteko prozesuaren buru. Izan ere, erronka horiek eragina izango dute lurraldeko herritarren eguneroko bizitzan, dudarik gabe. Eta horrexegatik, begirada eta tresna gipuzkoar peto-petoak erabiliko ditugu".
Agenda honek etorkizun hurbilari "ahalik eta baldintza onenetan aurre egitea" du helburu, egungo ongizate-maila bermatzeko. "Etorkizuna Eraikiz tresnaren bitartez, Gipuzkoak eginkizun propioa eta autonomoa errebindikatzen du gure orainaren konplexutasuna ebazteko eta kudeatzeko. Funtsezkoa da gogoeta egitea, gizartearen osagai guztien gizarte-kohesioa iraunarazteko aberastasunaren banaketa bidezkoa nola ahalbidetu daitekeen aurkitzeko. Ildo horretan, modernizazioaren eta berrikuntza teknologikoaren aldeko apustua egiten dugu", azaldu du Itxasok.
2016an zehar, Etorkizuna Eraikiz ekimenaren testuinguruan, hausnarketa prozesu zabala egin zen lurraldeko eragile sozial eta ekonomiko ezberdinekin. Topaketa horietan
identifikatu ziren lan eremu nagusiak Gipuzkoako etorkizuna berme guztiekin eraikitzen hasteko; hau da, lurraldearen garapenerako datozen hamar urteetan estrategikoak izango diren bost proiektu, eta beste zazpi proiektu "test fasean" daudenak.
Foru arduradunak azaldu duenez, agenda politiko berriak bost proiektu estrategikoren "lanketa" aurreikusten du: zibersegurtasun industrialeko zentroa; adineko pertsonen eta
mendekotasunaren arretan erreferentziazko zentroa eta berrikuntza poloa; energia eraginkortasuna eta klima aldaketaren kudeaketarako berrikuntza poloa; etorkizuneko
mugikortasun jasangarria bermatuko duten azpiegiturak; eta Koldo Mitxelena 2040 Kulturgunea. "Kasu guztietan, gero eta garrantzia gehiago duten alorrak dira eta epe ertain-luzean gure lurraldearentzat berebiziko garrantzia izango dutenak. Gaurtik hasten bagara, alor hauek lantzen, ziur egon bihar berme gehiagorekin egingo diegula aurre", esan du Olanok.
Zibersegurtasun industrialeko zentroari dagokionez, Olanok azaldu du lurraldeko enpresen lehiakortasuna babestera bideratutako ekimena dela: "Teknologikoki seguruak diren produktu eta zerbitzuak ekoitzi ditzaken industria izatea funtsezko elementua da euren jardueraren lehiakortasunerako". 2018-2025 aldian 8,5 milioi euro bideratuko dira
azpiegitura horretara, eta funtzio anitzak izango ditu: erasoei aurre hartu eta lehen mailako esku hartzeez gain, ikerketa, ebaluazioa eta kontrasterako laborategia izango du.
Sentsibilizazio eta heziketa helburu duten ekintzak ere garatuko ditu.
Bestalde, adinekoen eta mendekotasunaren arretan erreferentziazko zentroa, Txintxerpen kokatuko da, eta Gipuzkoa alor honetan erreferente bilatzea du helburu. Diputatu nagusiak "berrikuntzan" jarri du azpimarra, hau izango baita azpiegituraren ezaugarri nagusia: "I+G+B unitatea izango du, uztartzeko gai izango dena arreta jarduera,
jakintzaren kudeaketa eta adintze, osasun eta ongizate alorretako garapen teknologiko eta industriala". Gaineratu du eremu berean beste jarduera batzuk ere izango dutela tokia, eta hirugarren sektorearekin sinergiak eratu eta harremanak estutzeko ere balioko du zentroak. 2025 arte, 30,7 milioi inbertitzea aurreikusi dute.
Hirugarren proiektuak, bere aldetik, bi zutabe nagusia izango ditu: alde batetik, klima-aldaketarako institutua, Gipuzkoako Ingurumen Gunean kokatuko dena; eta bestetik, esperimentazio poloa elektro-mugikortasunean eta energia efizientzian, kokapena oraindik zehaztugabe duena. Laugarren proiektuak mugikortasun jasangarria sustatzen duten
azpiegiturak izango ditu xede, bi esparrutan lan eginez: lurraldeko bide berdeen berrindartzea, batetik, eta Gipuzkoarentzako trenbide eredu berriaren sustapena, bestetik. Eta azkenik, bosgarren proiektuan Koldo Mitxelena berrituko da, garai berrietarako egokitutako zentro moderno eta aurreratu bilakatzeko.
Horrekin batera, Aldundiak zazpi proiektu esperimental ditu esku artean, hala nola, euskarazko ikus-entzunezko edukiak sortzeko fabrika, Tabakaleran egongo dena;
gastronomia 4.0ko proiektua; turismo adimentsuarentzako teknologien garapenean oinarritutako beste bat; Gipuzkoa Coopera programa; kultura mezenasgoa bultzatzeko foru arau berria; eta bi arreta eredu berriren garapena, bata mendekotasuna duten pertsonen etxeko arretarako eta bestea babesik gabeko gazteen gizarteratzerako.
Diputatu nagusiak ohartarazi du proiektu hauek guztiak "testeko fasean" daudela. "Anbizioz ekin nahi dugu, gure lurraldea erreferente bilakatzeko etorkizunean garrantzitsu
izango direla uste dugun sektoreetan. Bidaia berdinean, gure lurraldean dauden arazo ezberdinei konponbidea ematen diegu. Azken finean, gure helburua da esparru ezberdinetan apustuak egitea, mehatxu dena irauli eta aukerak baliatzeko”, esan du Olanok proiektu horien inguruan.
Bestalde, Aldundiak bultzatzen duen agenda politiko berriak Think tank egonkorra eratzea aurreikusten du. Eragile honek erreleboa hartuko dio 2016 urtean, Etorkizuna Eraikiz programaren bueltan, lurraldearen etorkizuneko erronka nagusiak identifikatzeko hausnarketa burutu zuen taldeari. Aldundia sustatzen ari den gobernantza ireki eta elkarlaneko eredua oinarri, Think tank honek jarraipena emango dio ahalegin horri, Gipuzkoako etorkizun ekonomiko, sozial eta politikoa bermatuko duten politika publikoak
identifikatzeko. "Ez gara konformatzen erronkei erantzutearekin. Desafio horiei aurre hartu nahi diegu eta gure etorkizuna diseinatzerako orduan jarrera proaktiboa izan", azpimarratu du diputatu nagusiak, gogoratuz lan hau lurraldeko eragile ezberdinekin "elkarlanean" egin behar dela: erakundeak, enpresak, gizarte zibila, teknologia zentroak, unibertsitateak eta herritarrak orokorrean.