Geoparkeko aztarna fosil baten erreplika zehatza egin dute

ETORKIZUNA ERAIKIZ | 2018-05-26 12:10

Geoparkeko aztarna fosil baten erreplika zehatza egin dute

Erreplika atzo goizean aurkeztu zen Zumaiako Algorri Interpretazio Zentroan egin den prentsaurrekoan. Ekitaldian izan ziren Gipuzkoako Foru Aldundiko Mendietako eta Natura Inguruneko zuzendari nagusi Arantxa Ariztimuño, Zumaiako alkate eta Euskal Kostaldeko Geoparkeko presidente Oier Korta, eta Geoparkeko zuzendari zientifiko Asier Hilario. Halaber, bertan izan ziren Debako eta Mutrikuko alkateak, Pedro Bengoetxea eta Jose Angel Lizardi, baita Geoparkeko kudeatzaile Leire Barriuso ere.

Euskal Kostaldeko UNESCOren Munduko Geoparkeak hamar bat aztarna-fosil edo iknofosil ditu identifikatuta flyscheko labarretan, konkretuki, Deba-Zumaia arteko itsasertzeko Biotopo Babestuan. Balio zientifiko aparta duten aleak dira, eta etengabeko jarraipena egiten zaie higadura naturalaren ondorioz jasan ditzaketen kalteak garaiz detektatu ahal izateko. Zaintza honi esker, duela hilabete batzuk deskubritu zen ale hauetako bat erortzeko eta galtzeko arriskuan dagoela. Hau ikusirik, Geoparkeko lantalde zientifikoak, Biotopo Babestuko kudeatzaile den Gipuzkoako Foru Aldundiarekin batera, Scolicia motako iknofosilaren erreplika zehatza eskuratzeko proiektu berritzailea jarri zuen martxan.

IGMEk, Geologia eta Meatzaritza Institutuak, egin du erreplika, Eleuterio Baeza Museo Geomineroko kontserbatzailearen zuzendaritzapean, eta EHUko Arte Ederretako ikasle talde baten laguntzarekin. Lan zorrotza egin ostean, iknofosilaren erreplika zehatza lortu da. Ia ez dago alderik ale originalaren eta kopiaren artean, bolumena, kolorea, eta testura berdin-berdinak dira.

Erreplika egitearen arrazoiak bi izan dira batik bat. Batetik, iknofosila dagoen lekua ingurune-faktoreekiko oso sentikorra da eta, bestetik, haitzetatik kalterik eragin gabe ateratzeko ezintasuna. Hala, ale originala bere jatorrizko lekuan uztea lortu da, inguru fisikoa aldatu gabe.     

Duela 53 milioi urteko izaki bizidunen aktibitateari buruzko informazioa

Erreplikatu den aleak aztarna-fosil ugari ditu, 50 arrasto baino gehiago; euskal kostalde osoan ez da ezagutzen gaurdaino horrenbeste arrasto dituen iknofosilik. Ekinido arrasto multzoa ikus daiteke bertan, itsas trikuaren itxurako animaliek egindakoak. Sei metro ditu luzeran eta ia metro bat zabaleran. Ikusgarria da tamainagatik, baina bereziki bikain kontserbatuta dagoelako nabarmentzen da. 53 milioi urte ditu eta 1000 metroko sakoneran eratu zen, itsas hondo ilunean.