Imanol Lasa: "Herritarren ekarpenak eta gogoetak aintzat hartu behar ditugu kudeaketa berri bati aurre egiteko"
2018ko aurrekontuan txertatzeko herritarren ekarpenak jasotzen dabiltza Foru Aldundiko ordezkariak azken asteotan. Imanol Lasa diputatua eta Joseba Muxika zuzendaria Mondragon Unibertsitatera gerturatu dira ikasle, irakasle eta langileen artean argibideak eman eta proposamenak jasotzeko.
Iazko Aurrekontu Irekiak kanpainaren ondoren aurten prozesua luzatu egin duzue; zergatik?
Bi arrazoi daude nagusiki. Batetik, ondo garatu nahi dugu; horretarako denbora gehiago inbertitu nahi izan dugu herritarrekin egoteko, baita elkarteekin, ikastetxeekin eta beste erakunde askorekin ere. Eta bestetik, herri asko bisitatu nahi ditugu; iaz, 16 izan ziren eta oraingo honetan 36 izango dira. Hortaz, jendearekin egoteko denbora behar da eta horretarako denbora eskaini behar diogu kanpainari.
Zein garrantzi ematen diezu herritarren ekarpenei?
Izugarrizko garrantzia. Guztiok esaten dugu kudeaketa ereduak aldatu egin behar direla, ezta? Eta nola ez, erakunde barruko kudeaketak ere berrikuntzak behar ditu. 6.700 elkarte daude Gipuzkoan, izugarrizko lana egiten dute eta horien iritziek izugarrizko garrantzia daukate. Baita herritarrenek ere, horien ekarpenak eta gogoetak aintzat hartu behar ditugu kudeaketa berri bati aurre egiteko.
Iaz egindako ekarpenetatik zenbat onartu ziren?
Gutxi gorabehera %70 onartu genituen. Eta ezezkoa jaso zuten horiek aurten ez dira garatuko baina hurrengo urteetan bai. Kasu batzuetan ez da bakarrik baiezkoa edo ezezkoa proiektu bati edo diru lerro bati; jende askok diosku irizpideak aldatu egin behar direla diru-laguntza batzuen kasuetan edo kudeatzeko garaian beste kontu batzuk ere kontuan hartu behar direla… Hori horrela, herritarrekin egoterakoan aukera ematen digu burokrazian arintzeko, beste era batera kudeatzeko. Horregatik, ez da bakarrik diru-iturriaren gaineko eztabaida.
2018ko aurrekontuetan zeintzuk izango dira Foru Aldundiaren lehentasunak?
Krisi batetik ari gara ateratzen eta gure enpresek lehiakor izateko oraindik lan asko dute egiteko; guk gertu egon nahi dugu errealitate horretarako. Gainera, lanpostu berriak sortu beharra daukagu, duintasunez bermatu behar diren lanpostuak. Hortaz, ekonomiaren sustapena lehenetsiko dugun politika da eta horrek suposatuko du agintaldi osoan 200.000 milioi euro emitituko ditugula, urtero 50 milioi euro.
Eta bestetik, gizarte politikak ditugu. Zahartze prozesu bat ari gara bizitzen Gipuzkoan, gero eta nagusi gehiago ditugu, beraz, beharrak hor daude; horiez gain badaude beste errealitate batzuk ere, adibidez, mendekotasuna dutenei laguntzen diegu, adin txikikoak artatzen ditugu… Hori horrela, gizarte sistema bat sendotu beharra daukagu oraindik ere eta egonkortasuna bermatu behar dugu hurrengo urtetara begira.
Herritarrek, aurten ere, bide ugari dituzte Aldundiari ekarpenak helarazteko, ala?
Bai, Gipuzkoako etxe guztietara esku-orri bat banatu dugu. Herri askotan jarri ditugu karpak eta topaketak egiten ere bagabiltza, ikasleekin, enpresetan, kultura elkarteetako arduradunekin… Handik eta hemendik ekarpenak jasotzeko nahia dugu.
Noiz arte egin daitezke ekarpen horiek?
Epea ekainaren 30ean bukatuko da, baina uda partean oraindik baten batek zeresanen bat badu aintzat hartuko dugu. Izan ere, irailean hasiko da Foru Aldundia aurrekontuak garatzen, batik bat abenduan onartu beharra dugulako Batzar Nagusietan.
Zeintzuk dira herritarrek egindako proposamenik ohikoenak?
Eskaera nagusiak, batik bat, bidegorrien eta errepideen ingurukoak dira baita Mugi txartelaren gainekoak ere, ikasleek eta langileek eskatzen digute deskontu gehiago eta errentarekin lotu beharko liratekeela horiek; izan ere, orain ez dugu bereizten ikaslea den, langilea den edo erretiratua.
Zein irizpide jarraituko duzue ekarpenak onartzeko edo baztertzeko?
Batetik, diruari dagokion kontua da; inbertsio bat egiteko diru kontuak jakin behar ditugu. Foru Aldundiak berak ezarrita dauzka lehentasunak ekonomian eta gizarte zerbitzuetan, hortaz, ez dugu kenduko ez ekonomiatik, ez gizarte zerbitzuetatik. Bestetik, beste kontu batzuetan ere jarriko ditugu lehentasunak, adibidez, bidegorri bat egitea herri batean edo saihesbide bat… Proiektu horiek aztertzerakoan kontuan izango ditugu herritarren ekarpenak zeintzuk diren, udal horiekin hitz egingo dugu jakiteko eskaera horiekin bat egiten duten, eta gero kontuan hartuko dugu zelako inpaktua izango duen adibidez ekonomia suspertzerakoan. Eta elkarteekin ere ari gara lanean; lehen sektorean, baserritarren munduan, adibidez, elkarlanean dihardugu kasu honetan sindikatuekin, garrantzi handia duelako.
