Pertseidak ikusteko aukera izango da abuztuaren 22ra bitartean

KULTURA | 2017-08-11 10:50

Pertseidak ikusteko aukera izango da abuztuaren 22ra bitartean

Izar iheskorren euria ikusteko aukera izango da gure zeruetan abuztuaren 22ra bitartean. Hilaren 12tik 13rako gauean izango da fenomeno astronomiko hau ikusteko aukera onena. Pertseiden eta abuztuaren 21ean izango den eguzki eklipsearen inguruko azalpenak emango dira hilabetean zehar Eureka! Zientzia museoko Planetariumean.

Izar iheskorren euriari deitzen zaie Pertseidak. Izar iheskorrak Lurreko goi atmosferan erretzen diren hauts partikulak dira. Partikula hauek kometek beraien ibilbidean atzean uzten dituzten eta orratz buruen tamaina duten partikula nimiñoak dira. Partikula hauei meteoroide deitzen zaie.

Lurrak hauts-partikulez osatutako hodei bat zeharkatzen duenean, meteoroideak atmosferaren marruskadurarengatik distira egiten dute eta izar iheskorra edo izar uxoa sortzen da. Elementu horiei zientzialariek meteoro deitzen diete.

Partikula hauek, meteoroideak, oso txikiak izaten dira eta, gehienetan, lurrazalarekiko 100 kilometrora heltzean desegiten dira. Baina, meteoroidea handia denean, Lurrarekin talka egin eta arroka puskak gera daitezke desegin gabe. Arroka horiek meteorito izenarekin izendatzen ditu komunitate zientifikoak.

Uztailaren 24tik abuztuaren 22ra arte izango dira Pertseidak, izar iheskor hauen euria ikusteko aukera. Abuztuaren 12tik 13ra bitarteko gauean helduko da fenomenoa bere maximora. Orduko 60 bat meteoro ikusteko aukera izango da gau horretan zehar. Ikuskizunaz gozatzeko ordu onena 01:00etatik 04:00etara bitartean izan ohi da, baina, aurten, tamalez, %70eko fasean dagoen ilargia agertuko da zeruan goizaldeko ordu batak aldera eta Pertseida ahulenak ikustea eragotziko du horrek. Horregatik, aurreko orduak ere aprobetxatzea gomendatzen da.

Non ikusi?

Meteoroen euria ikusteko toki onena, hirietatik kanpo, zeru iluna ikusten uzten duena izango da. Fenomeno honetaz gozatzeko eraikinik eta beste oztoporik aurrean ez dugun ikuspegi bat edukitzea komeni da. Ez da behaketarako inolako instrumenturik behar: begi bistaz ikustea komenigarria izango da eta ilargia ez dagoen alde ilun batera begiratzea.

Pertseidak Pertseo konstelaziotik sortzen direla dirudien arren, zeruko alde guztietan ikusi ahal izango dira. Erosoena etzanda egotea da eta ikusmena iluntasunera egokitu arte itxarotea.

Azalpenak eta lehiaketa Planetariumean

Pertseiden eta abuztuaren 21ean izango den eguzki eklipsearen inguruko azalpenak emango dira abuztuan zehar Eureka! Zientzia museoko Planetariumean. Pertseiden inguruko lehiaketa batean parte hartzeko aukera ere izango da.

Abuztuaren 12ra bitartean, saio bakoitzaren hasieran, bi fenomenoak azalduko dira eta saioaren bukaeran Pertseiden simulazio bat egingo da: ikusten diren guztiak zenbatu beharko dira. Urte osorako familiako lagun-txartel baten zozketan parte hartuko dute bertaratzen direnek.

Abuztuaren 13tik 21era bitartean, aldiz, eguzki-eklipse osoaren inguruko azalpenak emango dira.